Kant y aristoteles

KONPARAZIOAK

ANTROPOLOGIA

Platonek zein Aristotelesek zeukaten gizakiari buruzko ikuspuntu dualista, izan ere biak banatzen zituzten izaki bizidun baten arima alde batetik, eta bestetikgorputza. Dena den, desberdin ikusten zuten arima:

ARIMAREN HILKORTASUNA:

Platonek pentsatzen zuen gorputza mundu hautemangarriko materia puska bat zela, eta ideien mundutik etorritako arima zelahoni bizitza ematen ziona. Materia guztia bezala, gorputza hiltzen zenean, arima kartzela antzeko batetik askatu egiten zen, ideien mundura itzultzeko. Beraz, gorputza hil arren, arimak bizirikjarraituko du, elkarrekiko independenteak baitira.
Aristotelesek pentsatzen zuen arima eta gorputza soilik kontzeptualki bereiz zitezkeela, izan ere biak elkarri lotuak bizi ziren, biak bat ziren,eta batak besteak gabe ezin du bizi. Hortaz, bata hiltzean, bestea ere hiltzen da, izan ere gorputza da potentzialtasuna, eta arima bere aktualizatzailea.

ARIMA ZATI/ MOTAK

Platonek arimazati hauek bereizten zituen:
• Arima arrazionala: Gorputza gidatzea da bere funtzioa, eta gobernarietan nagusitzen da.
• Arima suminkorra (haserrekorra): Indarra adierazten du: minakgainditzen ditu eta plazerak ukatu, zati arrazionalaren menpe beti ere. Zaindariei nagusitzen zaie zati hau.
• Arima grinatsua: Gorputzaren desioak neurtzea da bere helburu. Ekoizleei nagusitzenzaie zati hau.
Hiru zati hauen harmoniak sortuko du bizitza bertutetsua.

Aristotelesek irizpide biologikoetan oinarriturik, hiru arima mota bereizi zitue:
• Arima begetatiboa: Landareetandago, eta bere funtzio dira elikatzea, haztea eta ugaltzea.
• Sentipen arima: Animalietan dago, eta bere funtzioen artean zentzumenen eta sentipenenak daude, landare arimaren funtzioez gain.• Arima arrazionala: Gizakietan dago, eta aurreko arimen funtzio guztiak betetzeaz gain arrazoimenarekin lotutako funtzioak daude: ezagutzea, gogoratzea, hausnartzea…

Laburtzeko, bi filosofoek...