Platon(Euskeraz)

Dualismo antropologikoa: gorputza eta arima. Arimaren teoria.
Platonek dualismoa aldarrikatzen du, eta hau ulertzeko, ezinbestekoa da arimaren teoria kontutan hartzea. Platonen ustez gizakia biosagaiez osatuta dago: arima, gizakiaren zati hilezina, eta gorputza, gizakiaren zati hilkorra, arimaren kartzela dena. Honela, arimaren teorian dioenez, Platonek arimak hiru zati dituela aldarrikatzendu, zati arrazionala, zati oldarkorra eta zati irritsua. Zati arrazionalari edo arrazoi arima, gizakiaren goi-mailako gaitasuna da, buruan kokatzen da eta gobernariei nagusitzen zaie. Zati oldarkorraedo sumenezko arimak, ordea, mendeku, ausardia edo koldarkeria bezalako sentimenduak biltzen ditu, bihotzean dago eta soldaduei nagusitzen zaie. Eta azkenik, irritsezko arima dugu. Honek bizirikirauteko sena, plazera, mina eta bestelako nahikeriak sentitzen ditu, eta langileetan aurki dezakegu. Hiru arima hauetan garrantzitsuena arrazoi arima da eta enparauei nagusitu behar zaie, izan ere, zati hauda hiltzen ez den bakarra; arima honen helburua gorputzetik irtetea da, honela ideien mundura itzultzeko aukera izango baitu. Platonek gurdiaren metafora erabiltzen du arimaren teoria azaltzeko, nonarima arrazionala gidaria gisa, arima oldarkorra zaldi zuri gisa eta irritsezko arima zaldi beltz gisa azaltzen diren.
Bertuteak eta hiri ideala
Platonek gizakiengan hiru bertute edo gaitasunbereizten ditu: zuhurtasuna, sendotasuna eta neurritasuna. Bertute hauetan oinarrituta, filosofoak estatu edo hiri idealaren proposamen bat egingo du, izan ere, Platonentzako politika arlo oso garrantzitsuada, eta zoriontasuna bere modeloaren arabera bakarrik lor daitekeela dio. Hiri ideal honetan, Platonek gizarte banaketa egiten du, oso modu klasista batean, eta hiru bereizketa egiten ditu;gobernariak, soldaduak eta langileak. Gobernariak zuhurtasuna dute bertute bezala, eta ondorioz, gizartearen buru izan behar dute, hauek bakarrik baitute ideien munduko ezagutza, eta hiria ondo zuzendu...