Guaraní

Páginas: 30 (7496 palabras) Publicado: 9 de noviembre de 2010
Centro Educativo Campoverde

Mbo’epy: guaraní

Temimbo’e: elías Echagüe

Mbo’ehara: lic. Juanita Chávez

Ary: 2010

Ñoha’anga
Karai Eulogio
Personajes:
Karaí Eulogio: De unos 60 años, canoso.
Juan: De unos 25 años.
Ramírez: Vendedor de quiniela, muy zalamero.
Sotera: De unos 40 años.
Jose'í: Niño de 6 ó 7 años, nombrado como Mitã'i.
Epifania: Jovencita, de unos 20 años.Ña Mercé: Vieja, de aire religioso.
Panta: De aspecto siniestro, chofer sin trabajo.
Ña Luisa: (no participa en este primer acto) De unos cuarenta años, viste modestamente y no usa afeites.
 
Primer acto
Juan — (De unos veinticinco años, entrando por foro) Buen día, mba'éichapa ne ko'ẽmi, Karai Eulogio?.
Eulogio — (Quejándose) Ápe ko che retyma, ojehýi... (Mostrando) ha ko che jyvakatu ñaimo'ã ipukuvéva. (Levantándose y poniéndose derecho con los brazos caídos) Ema'ẽ porãmi,Juancito, nda'ipukuvéi vaichapa ko che jyva?.
Juan — (Observando con atención) Ojoja, ojojaite vaicha niko... antojo mba'e nune.
Eulogio — Na'antóhoi, ipukuvéko...
Juan — Ndahechakuáaiko che aipo ipuku juavyha.
Eulogio — (Mostrando) Kóa ko che jyva ipukumie.
Juan — (Reconviniendo, cariñoso) Anína reñe'ẽ rei,mba'éicha piko péa...
Eulogio — Pe kahón pohyikuégui ojepyso ko che jyva...
Juan — Ipohyimi va'ekue voi Ña Metéria...
Eulogio — (Suplicante) Anína anga reñe'ẽ vai hese, omanóma niko anga.
Juan — Ani ndepochy, chéko ha'e gua'umínte.
Eulogio — Omano rire ahechakuaa... kuña guasu niko ra'e pe che rembireko... Jajepokuaa niko katuetei ñane rembirekóre ipahávo, hovatavyvéramojepe. (Lloriqueando) Mba'e piko che ajapóta hese'ỹ...
Juan — Anína rejahe'o, eñembopy'aguapýna Karai Eulogio.
Eulogio — Che añoite.... che añoitére apyta... ni che ao rendáko ndaikuaáiri... (Con amargura) Kuehe, umi ou va'ekue chemoirũvo añoty rire Metéria, peteĩteĩme ohopa... apyta cheaño ko ógape... Ha nde aĝaite avei cherejáta. (Con pena) Nda javy'ái Karai tujándie, tove taiko chaño.
Juan — Nde revy'ái neaño nikoere. Mba'égui piko nerehenoukái ku ne sobrina, escrebína chupe tou toñangareko nde rehe...
Eulogio — (Con desaliento) Mba'e piko oñangarekóta, upéa niko iménante chupe ĝuara gente... kuimba'e haragán...
Juan — Che niko aikuaa omba'apoha hikóni.
Eulogio — Arúvove ápe nomba'apovéima va'erã, oiko va'erã che costaitépe che pytúrehe, ha omonde va'erã che media, che kamisa, che carsonsillo hahi'ariete ojejogua va'erã chupediario ha cigarrillo ave... eguatána ehecha qué prepestiva... tove toiko, upeha rupi ndaikuaaséi mba'eve chugui kuéra. (Subrayando con un gesto) Ndaikuaaséi mba'eve chugui kuéra.(Atendiendo) Aipo ombotáva... ojejumimi che andúvo, ku kuña rumby porã che ykére oikóva irundy jeýma ou ápe... viuda avei anga, ndaivaietéiko, ha pe oguatárõ otymyimba pe humby.
Juan — (Conpicardía). Nde gustá nunga piko, Karai Eulogio?
Eulogio — (Con fingida indignación) Anína ere chéve umícha, che niko viudo, viudo desconsolado, chamígo. Tekotevẽ niko rehechakuaami upéa. (Cambiando de tono) Opytaitechakãme ku peluquero dicurso he'i va'ekue. Rrekolétape. (En tono oratorio) La pérdida inreparade de la finada estinta (Asomando foro) eĝuahe ápeo (A Juan) oĩ kineléro.
Juan — Reha'ãta piokinéla, Karai Eulogio?.
Eulogio — Qué bárbaro, mba'éicha piko che aha'ãta kinéla, ko che rembireko omano ramoitéva... umía niko escándalo...
Ramírez — (Viste con pretención de elegancia. Entra por el foro y saluda con afectada cortesía) Ambyasy che korasõ apytete guive ko ojehúva ndéve ha chéve ave.
(Juan lo mira como extrañado)
Eulogio — Omano piko avei ne rembireko?.
Ramírez — Nahániri,nomanói...
Juan — Mba'e piko aipórõ ojehu ndéve, Karai?.
Eulogio — (Con tristeza). Ndaipóri ñande jopy rasyve va'erã tembireko manógui.
Ramírez — Upéana che ta'e ndéve, Karai Eulogio.
Eulogio — Omanóma pio avei ne rembireko?.
Ramírez — Nahániri, che niko namendái gueteri...
Juan — Mba'ére aipórõ ere “chéna ta'e ndéve upéa” Karai Eulogio he'írõ ipohyiha tembireko mano?
Ramírez — Ha...
Leer documento completo

Regístrate para leer el documento completo.

Estos documentos también te pueden resultar útiles

  • Guaranies
  • Guaranies
  • Los guaranìes
  • Guaraníes
  • guaranies
  • Los guaraníes
  • el guarani
  • Los guaraníes

Conviértase en miembro formal de Buenas Tareas

INSCRÍBETE - ES GRATIS