Pautas y sistemas alternativos de comunicación

9. GAIA

KOMUNIKAZIORAKO SISTEMA ALTERNATIVO LAGUNTZAGABEAK

1. SARRERA

2. GAZTELERAZKO ZEINU-HIZKUNTZA ( LSE-GZH)

2.1. AURRETIKO IRIZPIDEAK.

2.2. MAILA LINGUISTIKOAK.

3. GZH-RAKO ELKARRIZKETARAKO ARAUAK

4. HEZKUNTZA HELBURUEKIKO SORTUTAKO SISTEMA.

4.1. KOMUNIKAZIO OSOA
4.2. CUED-SPEECH
4.3. ALFABETO DAKTILOLOGIKOA.
4.4. KOMUNIKAZIO BIMODALA.

1-SARRERALaguntzagabeko K.S.A.en artean desberdintasun handiak egon arren, guztiek hurrengo ezaugarriak dituzte.

1- Komunikazioaren igorleak mezua ekoizteko maila batean edo bestean bere gorputzaren zatiren bat erabiltzen du, euskarri fisiko gehigarriak erabili gabe.
2- Laguntzagabeko K.S.A gehienek ikusmeneko kanala erabili behar dute, informazioa mezuaren hartzailearengan hel dadin ( gor-itsuek erabiltzen dutenKSA salbuespena izango litzateke)

Laguntzagabeko KSA barruan aipagarriak ditugunak:

1. Zeinu-hizkuntza (naturala): Gizakien ahozko hizkuntzan oinarrituta. Ahozko hizkuntzako modalitate ez bokala.
2. Pidgin: pertsona gor batek, zeinu hizkuntza menperatzen ez duten eta beste batzuekin komunikatu nahi duenean egokitze komunikatiboak jasotzen ohi dira. Egokitze hauen ondorioz bi hizkuntzahauetako ezaugarri batzuk konbinatzen dituen komunikazio mota berri sortzen da; komunikazio berri honi Pidgin deritzogu. ( APUNTEAK)
3. CUED-SPEECH (hitz osatua) eta alfabeto daktilologikoa (artifizialak): sistema hauek bereziki sortu dira hezkuntza helburu edota helburu terapeutikoekin. Gazte eta ume gorren ahozko edota idatzizko hizkuntzako ikaskuntza errazteko sortuak izan ziren. Baita hizkuntzaez daukaten ikasleekiko hezkuntza esku-hartzerako erabiltzen dira: “T.E.A” trastorno del espectro autista” delako eta adimen urritasuneko kasuetan gehienbat ( cued-speech).


2.2 Zeinu hizkuntza

Zeinu hizkuntza da pertsona gorren artean komunikaziorako baliabide natural bat. Berezko modu batean ikasten dute eta esan genezake bere ama hizkuntza dela.Hizkuntza komunikaziorako ikusmen eta keinuzko sistema batean eta ez ahozkoan hau oinarritzen da. Hizkuntza alternatibo bat da eta kasu areagotzaile bat moduan ahozko hizkuntzan eta idazketan sartzeko.

2.2.1 Aurretiko kontsiderazio orokorrak zeinu hizkuntzari buruz

a) Zeinu hizkuntza ez da unibertsala. Entzule askok gaizki uste dute zeinu hizkuntza bakar bat dagoela eta pertsona gor guztiekzeinu-hizkuntza konkretu bat erabiltzeaz gain, herri berean ere aniztasun dialektikoak daude.
b) Zeinu-hizkuntza keinu naturalen serie bat soilik ez da, ezta keinu ikonikoen multzoa ere. Bai, egia da zeinu ikonikoen portzentai bat dagoela, baina horregatik ezin dugu esan zeinu-hizkuntza ikonikoa dela, askoz handiagoa delako arbitrarioak diren zeinu kopurua.
Zeinu ikonikoen barruan zeinu gardenaketa zeinu trasluzidoak berei ditzakegu.

- Zeinu gardena: Pertsona batek asmatu ahal du zeinu baten esanahia ezagutu gabe. Adibidez: lo egin, jan, edan...
- Zeinu trasluzidoa: Zeinu hori bakarrik asmatu ahal da bere esanahia azaldu eta gero.

c) Zeinu hizkuntzak erabiltzen ditu espazioa, mugimendua eta aurpegi
adierazpenak informazio gramatikal asko kodifikatzeko asmoz:preposizioak,
adberbioak eta esaldiaren ordena. Zeinu hizkuntza erabiltzen ez dakitenek ezin
dituzte mekanismo hauek ulertu, hauteman eta baloratu.

d) Ume gorrek zeinu hizkuntzarekin hizkuntza plurifuntzionala garatzen dute
entzuleak diren umeen adin berean (irudimena, autonomia, umorea, adimena...)

e) Ahozko hizkuntzek era akustiko bokala erabiltzen dute aldiz zeinuhizkuntzek
era keinuzko- bisualak.
Era keinuzko- bisual honekin informazio guztia kodifikatzen da: preposizioak,
esaldien ordena...
Era keinuzko bisuala erabiltzen dituen mekanismorik garrantzitsuenak hauexek
dira:
- Espazioaren erabilera
- Mugimendu aldaketa batekin zeinu konktretu bat ekoizten da
- Eskuekin egiten ez diren mugimenduen ekoizpenak: aurpegi...